Bhutan, Güney Asya’da yer alan ve ekonomik büyümesini sürdürülebilir kalkınma ilkelerine göre şekillendiren eşsiz bir ülkedir. Son yıllarda yatırımcıların dikkatini çeken Bhutan’da yatırım fırsatları; doğal kaynaklara dayalı sektörler, sürdürülebilir turizm, yeşil enerji ve tarımsal üretim gibi alanlarda yoğunlaşmaktadır. Bhutan’da nelere yatırım yapılmalıdır sorusu, bu ülkenin ekonomik potansiyelini ve gelecek vaat eden sektörlerini keşfetmek isteyen girişimciler için önem taşımaktadır.
Bhutan’da Yatırım Yapılabilecek Sektörler Nelerdir?
Bhutan’da yatırım yapılabilecek sektörler, ülkenin doğal kaynakları, stratejik konumu ve çevre dostu politikaları doğrultusunda şekillenmiştir. Özellikle hidroelektrik, turizm, organik tarım ve bilişim teknolojileri gibi alanlar yatırımcıların ilgisini çekmektedir.
Hidroelektrik Enerji Sektörü
Bhutan, sahip olduğu yüksek rakımlı nehirleri sayesinde büyük hidroelektrik potansiyeline sahiptir. Hindistan ile yapılan uzun vadeli enerji ihracat anlaşmaları sayesinde ülke, enerji üretimi alanında ciddi gelir elde etmektedir. Bu nedenle hidroelektrik santrali yatırımları, Bhutan’da yüksek kârlılık potansiyeline sahiptir.
Enerji İhracatı Mümkün mü?
Bhutan, ürettiği enerjinin büyük bölümünü Hindistan’a ihraç etmektedir. Yatırımcılar, devlet destekli projelerle bu ihracat pazarına dahil olabilmektedir.
Turizm Sektörü
Bhutan, sürdürülebilir ve elit turizmi teşvik eden politikalar benimsemektedir. Bu nedenle doğa turizmi, kültürel turlar ve eko-turizm alanlarında yatırımlar cazip hale gelmektedir. Ülkede her yıl sınırlı sayıda turist kabul edilmesi, yüksek kaliteli turizm hizmetlerine duyulan ihtiyacı artırmaktadır.

Turizmde Devlet Desteği Var mı?
Bhutan hükümeti, sürdürülebilirlik esaslarına uygun turizm projelerine çeşitli teşvikler sağlamaktadır. Çevreye duyarlı yatırımlar daha kolay onay almaktadır.
Tarım ve Organik Üretim
Bhutan, tüm tarım üretimini organik hale getirmeyi hedefleyen dünyadaki tek ülkedir. Bu hedef doğrultusunda organik tarım projeleri, devlet ve sivil toplum tarafından desteklenmektedir. Organik gıda üretimi, iç piyasada olduğu kadar ihracat açısından da büyük fırsatlar sunmaktadır.
Organik Tarımda İhracat Mümkün mü?
Organik ürünler, Hindistan ve Çin gibi büyük pazarlara ihraç edilebilmektedir. Ayrıca Avrupa ve Körfez ülkeleri de Bhutan menşeli organik ürünlere ilgi göstermektedir.
Bilişim ve Teknoloji Altyapısı
Bhutan dijitalleşme sürecini hızlandırmakta ve bilişim teknolojileri alanında yatırımları teşvik etmektedir. Yazılım geliştirme, veri merkezi kurulumu ve e-ticaret çözümleri gibi alanlarda yatırım yapılabilmektedir. Ülkede düşük iş gücü maliyetleri ve genç nüfus bu sektördeki büyümeyi desteklemektedir.
Yatırım Teşvikleri Neler?
Teknoloji yatırımları için vergi muafiyetleri, düşük kira oranları ve altyapı desteği gibi avantajlar sunulmaktadır.
Bhutan Ekonomisinde Yatırımcılar İçin Riskler Var mı?
Bhutan’da yatırım yaparken dikkate alınması gereken bazı ekonomik ve idari riskler bulunmaktadır. Yüksek dışa bağımlılık, ulaşım altyapısının sınırlı olması ve bürokratik süreçlerin uzunluğu yatırım kararlarını etkileyebilmektedir. Ancak şeffaf devlet politikaları ve uluslararası kuruluşlarla iş birliği, bu riskleri dengelemektedir.
Yabancı Yatırımcıya Kısıtlama Var mı?
Bhutan, bazı sektörlerde yabancı ortaklık zorunluluğu getirebilir. Yatırımcıların yerel ortaklarla iş birliği yapması önerilir.
Bhutan’da Gayrimenkul Yatırımı Yapılır mı?
Bhutan yasaları uyarınca yabancıların gayrimenkul edinimi sınırlıdır. Turizm ve ticaret amaçlı yapıların kiralanması veya ortaklık yoluyla kullanılması mümkündür. Özellikle otelcilik ve konaklama alanında yatırımlar, kiralama bazlı iş modelleri üzerinden şekillendirilmektedir.
Otel ve Konaklama Yatırımı Karlı mı?
Elit turizm politikaları nedeniyle lüks konaklama hizmetlerine büyük talep vardır. Yüksek doluluk oranları, yatırım geri dönüş süresini kısaltmaktadır.
Bhutan’da Lojistik ve Ulaşım Alanında Yatırım Mümkün mü?
Ülkenin coğrafi yapısı nedeniyle lojistik ve ulaşım alanlarında hâlâ ciddi ihtiyaçlar bulunmaktadır. Kara yolu taşımacılığı, kargo hizmetleri ve bölgesel havalimanı projeleri yatırım fırsatları sunmaktadır. Bu alanda yapılacak yatırımlar, hem iç piyasaya hem de Hindistan ile olan ticarete katkı sağlamaktadır.
Altyapı Projelerine Katılım Mümkün mü?
Bhutan hükümeti, altyapı yatırımlarında özel sektörle kamu-özel ortaklıkları kurmayı teşvik etmektedir. Bu kapsamda ihalelere katılım mümkündür.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Bhutan’da Nelere Yatırım Yapılmalıdır?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Bhutan’da yabancı yatırımcılara kısıtlama uygulanıyor mu?
Bazı sektörlerde yerli ortaklık zorunluluğu bulunsa da genel olarak yatırım ortamı açıktır ve yabancı sermaye teşvik edilmektedir.
Bhutan’da tarım yatırımları ne kadar kârlıdır?
Organik tarım politikasına sahip Bhutan’da, yerli ve ihracata dönük organik ürün üretimi yüksek gelir potansiyeli taşımaktadır.
Enerji yatırımı için hangi bölgeler uygundur?
Bhutan’ın doğu ve kuzey bölgeleri hidroelektrik projeleri için coğrafi açıdan uygundur ve devlet desteği alınabilir.
Bhutan’da turizm yatırımı yaparken dikkat edilmesi gereken nedir?
Sürdürülebilirlik esaslarına uygun projeler geliştirilmelidir. Çevre koruma ve yerel kültürün yaşatılması büyük önem taşır.
Teknoloji alanında hangi yatırımlar öne çıkıyor?
Yazılım geliştirme, dijital altyapı ve e-ticaret çözümleri, genç nüfusun ilgisiyle büyüyen alanlardandır.
Gayrimenkul alımı yabancılar için serbest mi?
Hayır, Bhutan’da yabancılar doğrudan mülk sahibi olamazlar. Ancak kiralama veya yerli ortaklık yoluyla konaklama yatırımı yapılabilir.
Bhutan’da yatırımın geri dönüş süresi nedir?
Sektöre bağlı olarak değişmekle birlikte turizm ve enerji yatırımlarında geri dönüş süresi 5-7 yıl arasında değişmektedir.